بی توجهی به فرصت طلایی اطفا، علت گسترش آتش سوزی های جنگلی
ما دیجیتال: تا قبل از آغاز آتش در جنگل های توسكستان گلستان عادت داشتیم كه در فصل پاییز منتظر باد و باران در كلانشهرها برای كاهش آلودگی هوا باشیم ولی حالا نه فقط برای كاهش آلودگی بلكه برای خاموش شدن آتش در جنگل ها هم باید منتظر باران باشیم. جنگل های توسكستان هفت روز است كه در آتش می سوزند و الان چشم ها برای اطفای آن به آسمان خیره شده است.
به گزارش ما دیجیتال به نقل از ایسنا، جنگل های توسکستان گلستان هفت روز است که در آتش می سوزند. گسترش آتش، صعب العبور بودن منطقه و کمبود تجهیزات باعث شده است که چشم ها برای خاموش شدن آن به آسمان باشد تا شاید باران بتواند آتش هفت روزه را مهار کند.
پاییز خشک و کم بارش امسال باعث شده است که هرچند وقت یکبار شاهد وقوع آتش در جنگل های کشور باشیم؛ جنگل هایی که قبل از این طی تابستان نیز در حریق های بسیاری سوختند و کارشناسان زیادی به دستگاه های مسئول در زمینه عدم مدیریت حریق انتقاد کردند. ازجمله این انتقادها می توان به کمبود نیرو، عدم ارائه آموزش های لازم به داوطلبان اطفای آتش، نبود بالگرد و نبود برنامه ای مشخص برای پیش گیری از حریق اشاره نمود.
پوشش انبوه گیاهی خشک شده، بی دقتی برخی گردشگران، نبود امکانات کافی و... سبب شد که طی بهار و تابستان امسال بیش از ۲۰۰۰ فقره آتش سوزی در جنگل ها و مراتع کشور رخ دهد و در کل به حدود ۲۳۰۰ هکتار از نواحی جنگلی لطمه وارد شود. شاید انتظار می رفت که با آمدن پاییز و شروع بارش ها شعله های آتش در جنگل ها نیز به سمت خاموشی رود اما طی دو ماه اخیر نه فقط در جنگل های زاگرس بلکه در جنگل های هیرکانی شمال کشور نیز آتش سوزی های گسترده ای رخ داده است.
هرچند که بعضی از مسئولان ازجمله عیسی کلانتری - رئیس سازمان حفاظت محیط زیست - در آخرین اظهارات خود درباره آتش سوزی های جنگلی گفته اند که این آتش سوزی ها در مقابل ۱۳ میلیون هکتار جنگل در ایران قابل چشم پوشی است اما کارشناسان بسیاری معتقدند که سرانه جنگل در ایران نسبت به سایر کشورها بسیار کمتر است و از طرف دیگر جنگل های ما در ایران به سبب عوامل مختلف تخریب بسیار شکننده هستند. رحیم ملک نیا - متخصص جنگلداری و عضو هیات علمی دانشگاه ایلام - در گفت و گو با ایسنا ضمن انتقاد از اینکه گاهی آتش سوزی های جنگلی در کشور ما کوچک شمرده می شود، اظهار می کند: اگر چنین گزاره ای توسط دستگاه های محیط زیست یا منابع طبیعی مطرح شود، فریب افکار عمومی است چونکه ما نباید ساختار جنگل های ایران را با نقاط دیگر دنیا مقایسه نماییم.
او ادامه می دهد: هرهکتار تخریب جنگل ها در ایران می تواند تهدیدی مقابل منابع آب و خاک ما باشد. بدین جهت اگر چنین گزاره ای که آتش سوزی های جنگلی در ایران ناچیز و قابل چشم پوشی است توسط افراد معمولی مطرح شود نشان میدهد که افکار عمومی با اهمیت جنگل ها برای کشور آشنایی ندارد. آتش سوزی جنگل ها نه فقط منابع آب و خاک ما را تهدید می کند بلکه بطور مستقیم تهدید برای حیات ساکنان جنگل است.
سازمان هواشناسی کشور از شروع مهر ماه پیش بینی کرده بود که پاییز امسال پاییزی خشک و کم بارش است. بر طبق این پیش بینی ها، کم بارشی در پاییز حتی دامن خیلی از استان های شمالی که آبان و آذر فصل بارندگی های شدید برای آنها است را نیز خواهد گرفت. ملک نیا ضمن اشاره به اینکه در فصل پاییز و با نبود بارش های پاییزه، پوشش گیاهی مستعد آتش سوزی خواهد بود، می گوید: البته باید به این نکته دقت کنیم که آتش سوزی گسترده در جنگل ها طی ماه های آبان و آذر موضوعی غیرعادی نیست. در این بین آنچه که غیرعادی است غافلگیر شدن دستگاه های مسئول چه در تابستان و چه در پاییز است. گاهی عملیات اطفای آتش آنقدر طول می کشد که آتش گسترده می شود و باید برای اطفای آن چشم به آسمان بدوزیم.
پیش از این در تابستان امسال بارها به سازمان جنگل ها انتقاداتی در زمینه مدیریت حریق شده بود اما حالا درحالی که آتش سوزی در جنگل های توسکستان گلستان وارد هفتمین روز خود شده است نیز همچنان همان انتقادات مطرح است و پرسش اصلی اینجاست که چرا توانایی کنترل و مهار آتش در همان ساعات اولیه و قبل از گسترش آن وجود ندارد؟ ملک نیا ضمن بیان این مطالب تصریح می کند: برای اطفای حریق یک بازه زمانی طلایی داریم که هرچه از آن دور شویم آتش گسترده تر و مقابله با آن سخت تر می شود همین طور اگر ما امکانات رصد بموقع آتش و پیش بینی جهت گسترش آنرا نداشته باشیم، مقابله با آن سخت می شود همین طور اگر نتوانیم الگوی گسترش حریق را برمبنای آتش سوزی های قبلی پیش بینی نماییم، فرصت طلایی اطفای آنرا از دست خواهیم داد.
بر اساس آخرین آمار سازمان جنگل ها بیش از ۹۰ درصد آتش سوزی ها در عرصه های طبیعی علت انسانی دارد. این متخصص جنگلداری تاکید می کند که دستگاه های مسئول باید راهکارهای مشخصی برای پیشگیری و مدیریت به هنگام حریق داشته باشند. بگفته او ما طی سالهای اخیر بطور مکرر با آتش سوزی های جنگلی مواجه بوده ایم و بدین جهت نمی توان اظهار داشت که با پدیده آتش سوزی در جنگل ها آشنا نیستیم. بدین جهت دستگاه های مسئول باید پیش از شروع حریق برای کنترل و پیش گیری از آن برنامه ریزی کنند.
این استاد دانشگاه ادامه می دهد: بیشتر حریق های جنگلی ما در ایران عامل انسانی (سهوی یا عمدی) دارد و می توان اظهار داشت که آتش سوزی ها بسته به سبب وقوع( عامل انسانی یا طبیعی) راهکارهای مشخصی برای پیشگیری و مدیریت دارند. بعنوان مثال باید برای مدیریت آتش سوزی هایی که با سهل انگاری انسان رخ می دهد، قوانین بازدارنده ای تدوین کرد علاوه بر آن آموزش هایی را به مردم و یا گردشگران ارائه داد. از طرف دیگر علت آتش سوزی های عمدی نیز باید مشخص شود. گاهی اوقات تغییر کاربری اراضی، منازعات بین مردم محلی و حتی تضاد منافع بین مردم و دستگاه های مسئول خصوصاً ادارات منابع طبیعی سبب وقوع آتش سوزی های عمدی می شود. نیاز است که دستگاه های مسئول تمامی این عوامل را بررسی و مسیری را برای آینده مشخص کنند.
هرچند که بالگردهایی برای اطفای حریق به جنگل های توسکستان گلستان اعزام شده اند اما تا حالا نتوانسته اند که در اطفای آتش کمک کنند. ملک نیا در آخر با اشاره به چالش هایی که همیشه بر سر اعزام بالگرد به مناطق درگیر حریق وجود دارد، تصریح می کند: گاهی اوقات از بالگرد برای اعزام نیروی انسانی اطفای حریق به مناطق صعب العبور استفاده می شود و گاهی اوقات نیز بالگردها خود امکان اطفای حریق را دارند. به هر حال از نظر من نباید اطفای آتش را به حضور یا عدم حضور بالگردها معطوف نماییم چونکه با مدیریت صحیح آتش می توان مانع از گسترش آن شد.
منبع: madigital.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب